گفت‌وگو با بابک بردبار مدبر، مدیر ارشد برنامه‌ریزی فناپتک در خصوص رویکرد تولید محصولات در این شرکت
عصر تراکنش ۶۲ / فناپتک که در سال ۱۳۹۴ توسط هلدینگ فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ) بنیان‌گذاری شده، تا پیش از تغییرات در نام و استراتژی به‌عنوان بازوی پرداخت الکترونیکی هلدینگ فناپ، وظیفه ارائه محصولات و راهکارهای نوین پرداخت الکترونیکی را بر عهده داشت، اما مردادماه ۱۳۹۷، هلدینگ فناپ به بازطراحی ساختار کسب‌وکاری خود دست زد و شرکت فناپ‌پرداخت به فناپتک تغییر نام یافت و تمامی فعالیت‌های حوزه تولید سخت‌افزارها/راهکارهای بانکی و پرداختی این هلدینگ در این شرکت متمرکز شد. شرکتی که امروزه نه‌تنها در حوزه محصولات بانکی و پرداختی فعالیت دارد، بلکه توانسته فعالیت‌هایش را در حوزه تولید باتری نیز گسترش دهد و در سال گذشته در این حوزه به تولید انبوه برسد. با توجه به صحبت‌های مدیر ارشد برنامه‌ریزی فناپتک، این شرکت می‌خواهد فراتر از یک تولیدکننده برود و با توجه به نیازهای مشتریانش، به خلق محصولات متنوع و شخصی‌سازی‌شده دست بزند؛ در واقع رویکرد فناپتک در بخش سخت‌افزار، تولید انبوه و سفارشی‌سازی‌شده محصولات است. در گفت‌وگویی که با بابک بردبار مدبر، مدیر ارشد برنامه‌ریزی فناپتک داشتیم، به اقدامات‌شان در یک سال گذشته و چالش‌هایی که در این مسیر داشتند، پرداختیم. به گفته او، یکی از مهم‌ترین چالش‌های فناپتک فرایندهای گمرکی بود که باعث افزایش قیمت تمام‌شده محصولات‌شان می‌شد که با پیوستن به طرح AOE توانستند این چالش را تا حد خوبی برطرف کنند.
رسیدن به تولید انبوه
فعالیت‌های فناپتک در سه حوزه اصلی؛ تولید محصولات بانکی و پرداختی، تولید محصولات دیجیتال و تولید انواع باتری است. حوزه پرداخت و بانک را می‌توان کلیدی‌ترین و پرمحصول‌ترین حوزه تولیدی فعلی فناپتک دانست که تا قبل از سال 1399 با مجموعه کسلز همکاری و مشارکت استراتژیک داشت، اما از سال 1399 استراتژی خود را تغییر داد و به همین واسطه مجموعه AMP به‌عنوان شریک استراتژیک در حوزه محصولات پرداختی فناپتک انتخاب شد. به این ترتیب شرکت فناپتک اقدام به تولید پایانه‌های فروشAMP کرد. فناپتک از سال گذشته مجموعه‌ای از دستگاه‌های کارت‌خوان جدید ارائه داده که با حفظ ویژگی‌های خوب دستگاه‌های قبلی مشابه، قیمت مناسب‌تری نسبت به محصولات پیشین دارد. بردبار که مدیر ارشد برنامه‌ریزی فناپتک است، درباره محصولات این شرکت می‌گوید: «ما امسال در کنار دستگاه AMP9000، دستگاه AMP9200 را نیز ارائه داده‌ایم که به‌مرور قرار است جایگزین دستگاه‌های قبلی شود.»
طبق گفته‌های بردبار، در حوزه باتری، جابه‌جایی انتقال مالکیت برند باتری و کارخانه دامغان به فناپتک تا پایان سال ۱۴۰۰ به طول انجامید و همین مسئله باعث شد در سال قبل، محصول باتری به تولید انبوه نرسد، اما خوشبختانه امسال توانستند به تولید انبوه برسند.
محصولات دیجیتال سومین حوزه فعالیت فناپتک است که این حوزه جزء نوآوری‌های این شرکت به حساب می‌آید و اندرویدباکس، اولین محصول دیجیتال و غیربانکی این شرکت است که با تولید آن وارد حوزه تجهیزات زندگی دیجیتال شد. انواع مودم، تبلت و اندرویدباکس و دوربین‌های امنیتی از جمله محصولات فناپتک در بخش تجهیزات دیجیتال است. بردبار درباره این بخش از فعالیت‌های شرکت توضیح می‌دهد: «در بخش دیجیتال، محصول All in One را داریم که در فناپتک تولید شده و به‌تازگی از آن رونمایی کردیم. تیم فناپتک تمام تلاش خود را کرده تا هم در بخش نرم‌افزار و هم در بخش سخت‌افزار متکی بر خود باشد و قطعات مورد نظر محصولات را تا حد امکان، خودش تولید کند.»
نیازسنجی و شخصی‌سازی محصولات
با توجه به صحبت‌های بردبار، فناپتک می‌خواهد فراتر از یک تولیدکننده برود و با توجه به نیازهای مشتریان‌شان، به خلق محصولات متنوع و شخصی‌سازی‌شده دست بزند. در واقع رویکرد فناپتک در بخش سخت‌افزار تولید انبوه و سفارشی‌سازی‌شده محصولات است؛ «ما فقط تولیدکننده نیستیم، بلکه می‌خواهیم نیاز مردم را استخراج و طبق آن عمل کنیم. رویکرد ما در بخش سخت‌افزار تولید انبوه محصول به‌علاوه تولید سفارشی محصول است؛ یعنی ابتدا از نیاز و خواسته مشتریان خود مطمئن می‌شویم و سپس آن را تولید می‌کنیم. نیازسنجی در بخش سخت‌افزار بسیار سخت‌تر از بخش نرم‌افزار است، اما خوشبختانه از پس این مسئله برآمده‌ایم. به‌عنوان مثال در مناقصه اخیر شرکت به‌پرداخت ملت محصولاتی مثل کارت‌خوان‌هایمان را شخصی‌سازی کردیم تا مشتری این امکان را داشته باشد که رنگ دلخواه و لوگوی کسب‌وکار خود را روی دستگاه بیاورد. این یکی از مزیت‌های فناپتک است. این اتفاق بارها افتاده که مشتریان ما پس از تحویل‌گرفتن اولین سفارش شخصی‌سازی‌شده خود، مجدد ثبت سفارش کرده‌اند. بحث دوم در حوزه شخصی‌سازی دستگاه‌های کارت‌خوان کلیدگذاری است. به کمک کلیدگذاری در محل تولید، ارزش‌افزوده زیادی برای مشتری ایجاد می‌شود؛ از جمله اینکه محصولی که برای یک شرکت پرداخت تولید شده، در سوئیچ شرکت پرداخت دیگر قابل استفاده نیست و این برای شرکت‌های پرداخت که برای خرید و نگهداری کارت‌خوان هزینه کلانی می‌کنند، بسیار ارزنده است.»
گسترش خط تعمیر و بازسازی در کارخانه
فناپتک با توجه به نیازش به تمرکز خطوط تولید و افزایش ظرفیت آن، اقدام به ساخت کارخانه خود در شهرک صنعتی خرمشهر کرد که خردادماه ۱۴۰۰ افتتاح شد. بردبار می‌گوید فناپتک با تأسیس کارخانه خود در خرمشهر و مالک آن بودن، این اطمینان را به مشتریان خود داد که شرکت در طولانی‌مدت به حیات خود ادامه می‌دهد و نیاز مشتریان به پشتیبانی و خدمات پس از فروش را تأمین می‌کند. مدیر ارشد برنامه‌ریزی این شرکت با تأکید بر اهمیت جلب اعتماد مشتریان می‌گوید: «خط تعمیر و بازسازی کارخانه این امکان را فراهم کرده تا با ارائه بسته خدمات به مشتریان خود، هم در حوزه نرم‌افزار و هم در حوزه سخت‌افزار، خدمات پس از فروش لازم برای محصولات‌مان را ارائه دهیم و مشتری که محصولی را از این شرکت خریداری می‌کند، دغدغه خراب‌شدن کالای خریداری‌شده را نداشته باشد. ما حتی پس از اتمام گارانتی نیز به مشتریان خود خدمات پس از فروش ارائه می‌دهیم. استقبال مشتریان به این خدمات به قدری زیاد بود که به تأسیس دومین خط تعمیر در کارخانه فناپتک منجر شد.»
کیفیت، قیمت و زمان؛ سه عامل کلیدی فناپتک
طبق صحبت‌های بردبار، در فناپتک نگاهی فرایندی وجود دارد و فقط کیفیت محصول نهایی ملاک نیست، بلکه می‌خواهند مشتری به کل فرایند تولید محصولات اعتماد کند. در واقع این شرکت بر این عقیده است که زنجیره ارزش نباید هزینه اضافه‌ای بر دوش مشتری بیندازد و قیمت‌ها باید متعادل و منصفانه باشد؛ در همین راستا نیز فناپتک تلاش دارد سه عامل کیفیت، قیمت و زمان را تحت کنترل داشته باشد. فناپتک این فرایندهای تحت کنترل را که از مواد اولیه و روش‌های تولید شروع می‌شود و به محصول نهایی می‌رسد، «راه تولید فناپتک» نامیده است. او برای توضیح بیشتر می‌گوید: «عمق‌دادن به زنجیره ارزش و رسیدن به حلقه‌های اولیه، امکان کاهش هزینه‌ها را فراهم می‌کند. به همین خاطر ما در خرمشهر هشت خط تولید داریم و قطعات لازم را تا جای ممکن خودمان تولید می‌کنیم تا بتوانیم هزینه تمام‌شده محصولات را متعادل نگه داریم. همچنین بدین ترتیب کنترل ما روی کیفیت مواد و محصولات نیز بیشتر می‌شود.»
حضور در مسیر سبز
بردبار در ادامه صحبت‌هایش به عوامل دیگری که می‌تواند بر کاهش هزینه‌های تولید و در نهایت کاهش قیمت محصولات مؤثر باشد نیز صحبت می‌کند. یکی از این عوامل پیوستن به فهرست فعالان اقتصادی مجاز و استفاده از امکان مسیر سبز گمرک است که فناپتک توانسته به این مهم دست یابد و یکی از مزیت‌های رقابتی این شرکت در بازار به حساب می‌آید. بردبار در توضیح این موضوع می‌گوید: «توانستیم سرعت ترخیص کالا را به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش دهیم که یک مزیت برای ما و ارزش‌افزوده برای مشتری به حساب می‌آید. هر چقدر محصولات مدت‌زمان کمتری در گمرک بمانند، هزینه خواب سرمایه هم کمتر می‌شود و در نهایت این موضوع می‌تواند به هزینه تمام‌شده ما کمک کند.»
فناپتک در بخش لجستیک نیز امسال فرایندهای خود را متمرکز کرده است. در حقیقت در حمل‌ونقل داخلی کالا، این شرکت برای اینکه بتواند هر دو عامل زمان و هزینه را بهبود بخشد، یک واحد خاص برای بحث لجستیک راه‌اندازی کرده تا بتواند فرایندهای خود را در این بخش متمرکز کند. به گفته بردبار، این واحد لجستیکی در کیفیت حمل‌ونقل فناپتک اثر بسیار خوبی گذاشته است.
ایجاد اشتغال برای جوانان خرمشهر
احداث کارخانه تولیدی در منطقه آزاد اروند، یکی از گام‌هایی بود که در راستای توسعه اشتغال‌زایی از سوی فناپتک برداشته شد. به گفته بردبار، فناپتک تمام تلاش خود را کرده که در حد امکان از مردم منطقه برای کار در کارخانه استفاده کند تا قدمی در جهت ایجاد اشتغال در خرمشهر و توسعه فردی این افراد بردارد. طبق توضیحات مدیر ارشد برنامه‌ریزی فناپتک، این شرکت در بخش منابع انسانی در سال جاری توانسته بهبودهایی را کسب کند که استفاده از فرایندهای نوین برای جذب نیروی انسانی یکی از اقدامات‌شان در این راستا بوده است.
بردبار می‌گوید: «ما در سال جاری تلاش کردیم برای جذب نیروهای انسانی از کانون‌های ارزیابی استفاده کنیم؛ کانون‌هایی که فرایند جذب نیروی انسانی را تسهیل کرده و از نیروی انسانی ماهر استفاده می‌کنند. برنامه ما در ادامه توسعه فردی افراد است و در شش ماه دوم سال بر این بخش متمرکز خواهیم شد. در حال حاضر حدود ۱۵۰ نفر نیروی انسانی در کارخانه خرمشهر مشغول به کار هستند که عموم آنها بومی منطقه‌اند. جذب نیروی انسانی ماهر در شهرهای کوچک، امری دشوار است؛ با این وجود ما مسئولیت اجتماعی خود را در قبال بومی‌های این منطقه انجام داده‌ایم و توانستیم در این موضوع سربلند بیرون بیاییم. در سالی که گذشت ما در بسیاری از مناقصات برنده شدیم و ظرفیت تولید برخی خطوط ما دوبرابر شد، در نتیجه نیروهای انسانی ما نیز سه‌شیفت مشغول فعالیت هستند.»
چالش‌هایی از جنس فرایندهای گمرکی
مدیر ارشد برنامه‌ریزی فناپتک درباره چالش‌هایی که این شرکت در یک سال گذشته با آن دست‌وپنجه نرم کرده و موفق به حل آنها شده نیز صحبت می‌کند. به گفته او، یکی از مهم‌ترین چالش‌های فناپتک فرایندهای گمرکی بود که باعث می‌شد هم قیمت تمام‌شده محصولات‌شان افزایش پیدا کند و هم در بازه زمانی ترخیص کالاها طولانی می‌شد. بردبار می‌گوید حل مسئله گمرک با شفافیت در حوزه‌های مالی به دست آمد: «درست است که فناپتک حدود دو سال است کارخانه جدید را راه‌اندازی کرده، اما چندین سال به‌صورت پراکنده در تهران و خرمشهر تولید کالا انجام می‌داده، البته در تمام این مدت فناپتک در فرایندهای گمرکی به‌صورت شفاف عمل کرده که این امر سبب‌ساز نگاه مثبت به مجموعه و تسریع در رفع این مشکل ما شد و حداقل نسبت به رقبا این مزیت را به دست آوردیم.»
یکی دیگر از چالش‌های این شرکت بحث قیمت تمام‌شده کالاهایشان بود که با انجام یکسری اقدامات توانستند در این بخش ارتقا یابند. برای مثال در تولید کارت‌خوان با افزایش عمق داخلی‌سازی، عملاً دستگاه با هزینه تمام‌شده پایین‌تری به دست مشتری می‌رسد. بردبار می‌گوید: «افزایش نرخ ارز و وارداتی‌بودن یکسری قطعات به معضلی برای ما تبدیل شده بود که اکنون با پیاده‌کردن سیاست مهندسی قطعات و تولید توسط خطوط تولیدمان در خرمشهر، کالاها با قیمت مناسب‌تری به مشتریان ارائه می‌شود.»
بر اساس صحبت‌های او افزایش کمیت و کیفیت تولید، بهبود فرایندهای تولیدی و نظارت دقیق بر آنها، عمق‌بخشیدن به سطح تعمیرات و در نهایت آموزش و توسعه نیروی انسانی از جمله اهداف و برنامه‌های فناپتک برای آینده‌ای نزدیک است که امیدوارند بتوانند در انجام آنها موفق شوند.
